Όλα τα μέτρα του ΥπΑΑΤ για την πρόληψη της αφρικανικής πανώλης των χοίρων

2018-10-03

Τα μέτρα ενάντια στην αφρικανική πανώλη των χοίρων περιγράφει η αρμόδια υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κα Ολυμπία Τελιγιορίδου, απαντώντας γραπτώς, στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, σε σχετική Ερώτηση, που κατέθεσε η Βουλευτής του νομού Σερρών της Νέας Δημοκρατίας και Τομεάρχης Αγροτικού, κα Φωτεινή Αραµπατζή. Όπως επισημαίνει η κα Ολυμπία Τελιγιορίδου «η αφρικανική πανώλη του χοίρου είναι ιογενές νόσηµα των κατοικίδιων και άγριων χοίρων. Προσφάτως, εντοπίστηκαν αρκετές εστίες του νοσήµατος στη Ρουµανία, µία στη Βουλγαρία και τρεις στο Βέλγιο. Η αφρικανική πανώλη του χοίρου είναι νόσηµα υποχρεωτικής δήλωσης, το οποίο, µέχρι στιγµής, δεν έχει εµφανιστεί στη χώρα µας». Σύμφωνα με την υφυπουργό, βάσει της ισχύουσας ενωσιακής νοµοθεσίας, τα ζώντα ζώα και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης εισάγονται από Τρίτες Χώρες στην ένωση µόνο µέσω εγκεκριµένων Σταθµών Υγειονοµικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ). 

Όπως αναφέρει στην απάντησή της η υφυπουργός «τα µέτρα και οι ενέργειες που θα εφαρµοστούν στη χώρα µας, εφόσον επιβεβαιωθεί το νόσηµα, καθορίζονται από:
• το π.δ. 37/2005 (Α΄ 56), µε θέµα «Μέτρα για την καταπολέµηση της αφρικανικής πανώλους των χοίρων και τροποποίηση του παραρτήµατος Ι του Π.∆. 138/1995 (Α 88) σε συµµόρφωση προς την Οδηγία 2002/60/ΕΚ του Συµβουλίου»,
• το π.δ. 138/1995 (Α΄ 88), µε θέµα «Θέσπιση γενικών µέτρων καταπολέµησης ορισµένων ασθενειών των ζώων καθώς και ειδικών µέτρων για τη φυσαλιδώδη νόσο των χοίρων σε συµµόρφωση προς την Οδηγία 92/119/ΕΟΚ του Συµβουλίου»,
• την αριθµ. 260918/14-01-2009 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων «Σχέδιο αντιµετώπισης έκτακτης ανάγκης για την καταπολέµηση της Αφρικανικής Πανώλους των Χοίρων (ΑΠΧ)» (Β΄ 75/22.01.2009) και
• την Απόφαση (ΕΚ) της Επιτροπής 2003/422 «για την έγκριση διαγνωστικού εγχειριδίου για την αφρικανική πανώλη των χοίρων».

Σηµειώνεται ότι από το έτος 2016 και ενόσω η νόσος εντοπιζόταν σε µεγάλη χιλιοµετρική απόσταση από την Ελλάδα και, συγκεκριµένα, στη Σαρδηνία, τη Λιθουανία, την Εσθονία, τη Λετονία, την Ουκρανία, καθώς και στα σύνορα της Πολωνίας, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων (αρµόδια η ∆ιεύθυνση Υγείας των Ζώων) απέστειλε το µε αριθµ. πρωτ. 1260/50175/25-04-2016 ενηµερωτικό έγγραφο προς τις Περιφερειακές Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, το οποίο, είναι, επίσης, αναρτηµένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων (ΥΠΑΑΤ). Το εν λόγω έγγραφο αποσκοπεί στην ενηµέρωση των κτηνιάτρων, των αρµόδιων φορέων και του κοινού σχετικά µε την αιτιολογία, τη γεωγραφική εξάπλωση, τα ευαίσθητα είδη, τη µετάδοση, την ανθεκτικότητα του ιού, την κλινική εικόνα, την επιδηµιολογία, τις νεκροτοµικές αλλοιώσεις, τη διαφορική διάγνωση, την εργαστηριακή διάγνωση, τα µέτρα πρόληψης, καθώς και τα µέτρα που λαµβάνονται σε περίπτωση υποψίας και επιβεβαίωσης του νοσήµατος. Επίσης, αναφέρεται ότι, στις 17 Ιουλίου του έτους 2017, πραγµατοποιήθηκε Άσκηση Προσοµοίωσης µε τη συµµετοχή της ∆ιεύθυνσης Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ και των Περιφερειακών Κτηνιατρικών Αρχών, µε σκοπό την εκπαίδευση των κτηνιάτρων για την υλοποίηση των οριζόντιων διαδικασιών των Σχεδίων Έκτακτης Ανάγκης, τα οποία εφαρµόζονται και στην Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων, όπως: α) Χαρτογράφηση, β) Οριοθέτηση Ζωνών, γ) Κοινοποίηση εστίας και δ) Ιχνηλασιµότητα των ζώων.

Επιπλέον, στις 22 ∆εκεµβρίου του έτους 2017, κατά τη διάρκεια της εξέλιξης της τρέχουσας επιζωοτίας στη Λιθουανία, την Εσθονία, τη Λετονία, την Πολωνία, την Ουκρανία, την Τσεχία, καθώς και στα βόρεια σύνορα της Ρουµανίας, εστάλη το µε αριθµ. πρωτ. 4413/138551/22-12-2017 έγγραφο της ∆ιεύθυνσης Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ σχετικό µε την Αφρικανική Πανώλη του Χοίρου, προς τις Περιφερειακές Κτηνιατρικές Υπηρεσίες, την Κυνηγητική Συνοµοσπονδία Ελλάδος, τις χοιροτροφικές οργανώσεις και το Τµήµα ∆ιαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας της ∆ιεύθυνσης ∆ιαχείρισης ∆ασών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) Σκοπός του εν λόγω εγγράφου ήταν η παρότρυνση για συνεργασία και η αύξηση της επαγρύπνησης τόσο των κτηνιάτρων όσο και όλων των εµπλεκόµενων φορέων (κυνηγητικές οργανώσεις, ιδιωτικοί φύλακες θήρας, δασικές υπηρεσίες, ορειβατικοί και φυσιολατρικοί σύλλογοι, Φορείς ∆ιαχείρισης βιοτόπων, όµιλοι πεζοπορίας και σύλλογοι κτηνοτρόφων). Σηµειώνεται, επίσης, ότι πραγµατοποιήθηκαν συσκέψεις (∆εκέµβριος του έτους 2017) σε κεντρικό επίπεδο µε τη συµµετοχή της ∆ιεύθυνσης Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ, της Πανελλήνιας Κυνηγητικής Συνοµοσπονδίας και της ∆ιεύθυνσης ∆ιαχείρισης ∆ασών του ΥΠΕΝ. Σκοπός των εν λόγω συσκέψεων ήταν η ενηµέρωση των αρµόδιων Φορέων για την εξάπλωση του νοσήµατος στην Ευρώπη και τον κίνδυνο πιθανής εισόδου του στη χώρα µας. Σε συνέχεια των ανωτέρω ενεργειών, εκδόθηκε από το Τµήµα ∆ιαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας του ΥΠΕΝ η µε αριθµ. πρωτ. 165140/1/08-01-2018 ενηµερωτική εγκύκλιος, η οποία εστάλη στα Γραφεία Συντονιστών ∆ιοίκησης, στις Γενικές ∆ιευθύνσεις ∆ασών και Αγροτικών Υποθέσεων, καθώς και στις ∆ιευθύνσεις Συντονισµού και Επιθεώρησης ∆ασών των Αποκεντρωµένων ∆ιοικήσεων του κράτους. Η εν λόγω εγκύκλιος τονίζει την αναγκαιότητα της ενηµέρωσης των τοπικών εµπλεκόµενων Φορέων από τις ∆ασικές Υπηρεσίες, καθώς και της άµεσης συνεργασίας τους µε τις Τοπικές Κτηνιατρικές Αρχές σε περίπτωση υποψίας του νοσήµατος.

Επίσης, κατά την τελευταία σύσκεψη που πραγµατοποιήθηκε στις 09-07-2018 στα γραφεία της ∆ιεύθυνσης ∆ιαχείρισης ∆ασών του ΥΠΕΝ, ο Προϊστάµενος του Τµήµατος ∆ιαχείρισης Άγριας Ζωής και Θήρας του ΥΠΕΝ κοινοποίησε στην Προϊσταµένη της ∆ιεύθυνσης Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ τη µε αριθµ. 165390/590/22.03.2018 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Εκτατική και ηµισταυλισµένη χοιροτροφία» (Β΄1128/28.03.2018), η οποία απαγορεύει τη φύλαξη χοίρων σε δασικές εκτάσεις και επιβάλλει τον περιορισµό τους, από τα τέλη Ιουλίου του 2018, υποχρεωτικά σε σταυλικές εγκαταστάσεις. Το εν λόγω µέτρο είναι εξαιρετικά σηµαντικό, καθώς θα συµβάλλει στον περιορισµό της αναπαραγωγής µεταξύ αγριόχοιρων και οικόσιτων χοίρων, η οποία οδηγεί σε ανεξέλεγκτο αριθµό γεννήσεων ηµίαιµων χοίρων που περιπλανώνται στις δασικές εκτάσεις. Μετά την εµφάνιση του κρούσµατος στη Βουλγαρία, η ∆ιεύθυνση Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ έστειλε άµεσα εγκύκλιο προς τις αρµόδιες Κτηνιατρικές Αρχές των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας για ενηµέρωση και λήψη έκτακτων µέτρων στις Π.Ε. που συνορεύουν µε τη Βουλγαρία (Π.Ε. Σερρών, ∆ράµας, Ξάνθης, Ροδόπης, Έβρου). Επίσης, µε την εν λόγω εγκύκλιο, έγινε υπενθύµιση στις Κτηνιατρικές Αρχές της προαναφερθείσας αριθµ. 165390/590/22.03.2018 ΥΑ, ώστε να µεριµνούν για την εφαρµογή της.

Τα έκτακτα µέτρα που ελήφθησαν είναι τα εξής: -Ενηµέρωση των χοιροτρόφων και των λοιπών εµπλεκοµένων στη χοιροτροφία φορέων για τον κίνδυνο εισόδου του νοσήµατος. -Υποχρεωτική κλινική εξέταση όλων των χοίρων που πρόκειται να µετακινηθούν σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. -Ατοµική ενηµέρωση όλων των χοιροτρόφων. -Συναντήσεις και ενηµέρωση των κυνηγετικών συλλόγων από τις τοπικές Κτηνιατρικές Αρχές. -Ορισµός ζώνης αυξηµένης επαγρύπνησης κατά µήκος των συνόρων µε τη Βουλγαρία σε απόσταση 50 χιλιοµέτρων, όπου, επιπλέον, εφαρµόζονται: α) επίσκεψη και κλινικές εξετάσεις όλων των εκµεταλλεύσεων σε εβδοµαδιαία βάση, β) κλινική εξέταση των χοίρων που πρόκειται να µετακινηθούν σε εκτός ζώνης περιοχές και συµπλήρωση αντίστοιχου εντύπου από το Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης, γ) ατοµική ενηµέρωση όλων των χοιροτρόφων, δ) τήρηση αυστηρών µέτρων βιοπροφύλαξης σε εµπορικές και µη-εµπορικές εκµεταλλεύσεις και ε) απαγόρευση εισόδου στην εκµετάλλευση οχηµάτων που έχουν έρθει σε επαφή µε άλλες εκτροφές χοίρων. Σύµφωνα µε τις ισχύουσες Εκτελεστικές Αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως ισχύουν µέχρι σήµερα (2018/1216/04-09-2018), έχει επιβληθεί περιορισµός µετακινήσεων ζώντων ζώων και προϊόντων στις ζώνες προστασίας και επιτήρησης, όπως αυτές έχουν καθοριστεί. Επίσης, η Κεντρική Υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ (∆ιεύθυνση Υγείας των Ζώων) εξέδωσε άλλες δύο εγκυκλίους µε σκοπό την ενηµέρωση των κυνηγών (3252/119347/05-09-2018) και των χοιροτρόφων (3240/118836/04-09- 2018) αντίστοιχα, µε τις οποίες διαβιβάστηκαν συνηµµένα και ενηµερωτικά φυλλάδια, τα οποία έχουν σχεδιαστεί από τη ∆ιεύθυνση Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ και πρόκειται να εκτυπωθούν. Η διαδικασία βρίσκεται στο στάδιο διεξαγωγής του διαγωνισµού, ενώ έχουν αναρτηθεί και στον ιστότοπο του ΥΠΑΑΤ. Όσον αφορά στη χρηµατοδότηση των µέτρων έναντι της Αφρικανικής Πανώλης του Χοίρου, σηµειώνεται ότι, ήδη, έχουν εξασφαλισθεί πιστώσεις από τον προϋπολογισµό του ΥΠΑΑΤ για την προµήθεια εργαστηριακών αντιδραστηρίων, την εκτύπωση των φυλλαδίων, αλλά και των άλλων εξόδων που θα πραγµατοποιηθούν. Σε περίπτωση εµφάνισης κρούσµατος στη χώρα µας, επισηµαίνεται ότι θα υποβληθεί εκτάκτως αίτηµα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για επιπλέον συγχρηµατοδότηση των δαπανών αντιµετώπισης του νοσήµατος, µε βάση τα χρονοδιαγράµµατα που προβλέπονται από τον Κανονισµό (ΕΕ) αριθµ. 652/2014 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».

Πλέον των ανωτέρω, σημειώνει η κα Τελιγιορίδου, αναφέρεται ότι, σύµφωνα µε την ισχύουσα ενωσιακή νοµοθεσία, τα ζώντα ζώα και τα προϊόντα ζωικής προέλευσης εισάγονται από Τρίτες Χώρες στην ένωση µόνο µέσω εγκεκριµένων Σταθµών Υγειονοµικού Κτηνιατρικού Ελέγχου (ΣΥΚΕ), όπου και υποβάλλονται σε κτηνιατρικούς ελέγχους στο 100% των φορτίων. Φορτία, τα οποία δεν ανταποκρίνονται στις εγγυήσεις και στους ενωσιακούς κανόνες, δεν επιτρέπεται να εισέλθουν στο ενωσιακό έδαφος, κατάσχονται, καταστρέφονται ή επιστρέφονται στη χώρα προέλευσής τους.

Αναφορικά µε τη διακίνηση ζώων από Κράτη-Μέλη ή Τρίτες Χώρες όπου έχουν διαπιστωθεί κρούσµατα της νόσου, επισηµαίνεται ότι εκδίδονται Εκτελεστικές Αποφάσεις της Επιτροπής, µε τις οποίες εφαρµόζονται περιοριστικά µέτρα στις µετακινήσεις ζώων και προϊόντων αυτών από περιοχές µε κρούσµατα της Αφρικανικής Πανώλης των Χοίρων. Γι' αυτές τις αποφάσεις ενηµερώνονται από τη ∆ιεύθυνση Υγείας των Ζώων του ΥΠΑΑΤ οι ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονοµίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) και οι ΣΥΚΕ της χώρας. Όσον αφορά στο Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020, σηµειώνεται ότι το Μέτρο 02 «Συµβουλευτικές υπηρεσίες, υπηρεσίες διαχείρισης γεωργικής εκµετάλλευσης και υπηρεσίες αντικατάστασης στην εκµετάλλευση», που αφορά στην ενίσχυση της παροχής συµβουλευτικών υπηρεσιών σε γεωργούς (υπο-Μέτρο 2.1) και της επιµόρφωσης των συµβούλων (υπο-Μέτρο 2.3), περιλαµβάνει (υπο-Μέτρο 2.1) στα επιλέξιµα προς ενίσχυση πακέτα συµβουλών υπηρεσίες συµβουλών που αφορούν στις απαιτήσεις της πολλαπλής συµµόρφωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, µπορούν να δοθούν συµβουλευτικές υπηρεσίες προς κτηνοτρόφους σχετικές µε την υγεία των ζώων.

Πηγή:agrotypos